Bakara / 173. Ayet
اِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْز۪يرِ وَمَٓا اُهِلَّ بِه۪ لِغَيْرِ اللّٰهِۚ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَٓا اِثْمَ عَلَيْهِۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ

Allah size leþi, kaný, domuz etini ve Allah'tan baþkasý adýna kesilen hayvanlarýn etini haram kýldý. Bununla birlikte, kim yemediði takdirde ölecek derecede mecbur kalýrsa, baþkasýnýn hakkýna tecavüz etmemek ve zaruret sýnýrýný aþmamak kaydýyla bunlardan yemesinde bir günah yoktur. Çünkü Allah çok baðýþlayýcýdýr, çok merhametlidir.

FuZuLi

Başlatan MiM, Ağustos 04, 2009, 08:36:32 ÖÖ

MiM

ADMiN
11,903
Ağustos 04, 2009, 08:36:32 ÖÖ
FUZÛLÎ

Tevazu sahibi büyük edibimiz
FUZÛLÎ

Kültür ve Medeniyet hazinemize eşsiz eserler armağan eden sanatk''rlarımızdan birisi de Fuzulî'dir. Edebiyat sahasında dünya çapında şöhrete sahiptir. O'nun meydana getirdiği eserler asırlar boyu dillerden düşmemiştir... Þiir dalında meydana getirdiği eserlerin dünya klasikleri arasında mümtaz bir yeri vardır...
Fuzûlî'nin Þiir san'atına kabiliyeti küçük yaşlarından itibaren belli olmuştur. O çok küçük yaştan itibaren diz çöktüğü ilim ve irfan rahle-i tedrisinden aldığı geniş malumatı, ruhundaki İl''hî aşkla yoğurup, san'at potasına dökerek mükemmel bir şekil halinde nesillere cömertçe armağan etmesini bilmiştir. Bu yolda gösterdiği gayret ve Hak ''şıklığındaki ihlasıdır ki O'nu unutulmayanlar listesine kaydettirmiştir...

Kısaca hayatına göz atalım: Fuzûlî'nin doğum tarihi hakkında kesin bir rakam söylenememekle birlikte 1480 tarihi civarında Kerbel'''da dünyaya gelmiştir. Babası Süleyman Efendi Hille Müftülüğü yapmıştır...

Asıl adı Mehmed olan Fuzûlî ilk tahsilini babasının eğitim halkasında yapmıştır. Daha sonra çevrenin meşhur ''limlerinden de dersler almıştır. Kayınpederi Hoca Rahmetullah da ders aldığı ''limler arasındadır...

Kısa zamanda ilim, irfan vadisinde hayli mesafe olan Fuzulî şiire olan kabiliyetiyle, tahsil ettiği ilimleri edebiyatın bu zorlu dalında işlemeye başladığında, devrinin bütün mühim ilimlerini kazanmış hüviyete sahip bulunmaktaydı... Ana lisanı Türkçe'den başka Arapça ve Farsça lisanını da elde etmiş ve lisan bilgisini mükemmel eserler verebilecek derecede ileri seviyeye ulaştırmıştır...

Fuzûlî'nin verdiği eserlerle şöhreti Irak ve İran'dan taşarak Osmanlı topraklarına kadar yayılmıştır. Kanunî Sultan Süleyman'ın 1534'te Bağdat'ı fethetmesi üzerine, bu şanlı padişaha herbiri parlak birer eser olan 5 ayrı kaside takdim etmiş, bu cihangir Osmanlı padişahını methederek fethini alkışlamıştır.

"Geldi burc-ı evliyaya P''diş''h-ı n''md''r" diyen Fuzulî, "Kasîde-i der tavsîf-i Bağdad ve medhi Sultan Süleyman" eserinin bu mısrayla aynı zamanda Bağdad'ın fethi olan H.941 senesine tarih düşürmüştür.

Bağdad'ın fethinden sonra Osmanlı t''biiyetine giren Fuzûlî'ye Kanunî Sultan Süleyman yakın al''ka göstermiş ve maddî bakımdan oldukça fakir olan Fuzûli'ye vakıf gelirlerinden günde 9 akçalık bir tahsilat bağlatmıştır.

1556 yılında Kerbel'''da vefat ettiğinde ismi 3 kıtaya yayılmış bir şöhrete sahip bulunmaktaydı...

Bana öyle bir resim çiz ki... Gözlerim açýkken deðil, kapatýnca göreyim!

MiM

ADMiN
11,903
Ağustos 04, 2009, 08:38:08 ÖÖ
Fikirleri-şahsiyeti

Aklî ve naklî bütün İsl''m ilimlerinde geniş malumata sahip Fuzulî, istikrarlı bir İsl''mî fikrî yapısı yanında, daha ziyade hissiyatıyla şöhret bulmuştur. O, Cenab-ı Hakkın K''inatta görünen İlahî san'atı karşısında coşmuş, İl''hî aşkla şekil ve ifade bakımından mükemmel şiirler söylemiştir...

Hak ''şığı Fuzulî, cismanî aşktan İlahî aşka yönelen Mecnun gibi k''inattaki bütün mahlukata karşı, Cenab-ı Hakk'ın kudretinin birer tecellileri olması sebebiyle, san'atların san'atk''r-ı hakikisine olan aşkını dile getirmiştir... Sahada Mecnun'u geçtiğini söyleyen Fuzulî şöyle demektedir.

Mende Mecnun'dan füzûn (fazla) ''şıklık isti'dadı var.

Âşık-ı s''dık menem Mecnûn'un ancak adı var.

Fuzulî İlahî aşkın hasretlisidir. Aşk belasıyla tanışmak ve onunla arkadaş olmak istemekte ve bunun için Cenab-ı Hakka yalvarmaktadır.

"Y'' Rab bel''-yı aşk ile kıl aşna beni

Bir dem bel''-yı ''şkdan etme cüda beni" der...

Gönlü aşk ateşiyle tutuşan Fuzûlî bu aşkı gizlemeye tahammül gösterememekte, güç yetirememekte ve bülbül gibi fery''d etmektedir.

"Þeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giry''nım

Uyarır halkı efganım kara bahtım uyanmaz mı...

Fuzûli rind-i şeyd''dır hemîşe (d''ima) halka rüsv''dır

Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mı"

Fuzûlî İl''hî aşkı açıklamasından kendisi de hoşnud değildir.

Þöyle der:

Ah ü feryadın Fuzûli incidübdür ''lemi

Ger bel''-yı aşk ile hoşnûd isen gavg'' nedür"

der..

Fuzulî Münacaatlarıyla Cenab-ı Hakka yalvarırken, Na'tlarıyla da "Hatemü'l Enbiya'ya" karşı muhabbetini dile getirmektedir. En meşhur Naatlarından biri olan "Su Kasidesi"ndeki,

Y'' Habib-Allah Y'' Hayrel-beşer müşt''kınem

Eyle kim leb-i teşneler yanub diled, hemv''re su

Sensin ol bahr-i keramet kim şeb-i mi'r''cda

Þebnem-i feyzin yitürmüş sabit ü seyyare sû

beyitlerinde olduğu gibi yanık bir ifadeyle hislerini terennüm eder. Su kasidesinden birkaç beyit daha görelim dilerseniz:

Dest bûs-ı arzusuyla ölürsem dostlar

Göze ilk toprağım sunun ''nınla y''re su

Serv-i serkeşlik kılur kamer-i niyazından meğer

D''menin duta ayağına düşe yalv''re su

Tıynet-i p''kine rûşen kılmış ehl-i ''leme

İktida kılmış tarîk-i Ahmed-i Muhtara su

Zerre zerre h''k-i derg''hına ister sala nur

Dönmez ol derg''hdan ger olsa pare pare su

Zikr-i n'''tın virdini derman bilür ehl-i hata

Eyle kim def-i humar içün içer miyhvare su

Çeşme-i hurşidden her dem zil''l-ifeyz iner

Hacet olsa meraktan tecdid eden mîm''re su

Fuzulî san'atının kıymetini müdriktir.

"Yümn-i nd'tından güher olmuş Fuzûlî sözleri

Ebr-i nisandan dönen tek lü'lü-i şehv''re su"

demektedir.

Kasidenin sonunda maksadını ifade etmektedir:

Umduğum oldur ki rûz-ı haşr mahrum olmıyam

Çeşme-i vasim verüben teşne-i did''re sû

Bana öyle bir resim çiz ki... Gözlerim açýkken deðil, kapatýnca göreyim!

MiM

ADMiN
11,903
Ağustos 04, 2009, 08:39:32 ÖÖ
Fuzulî düzgün ve muntazam şiirden hoşlanmakta ve san'atta mükemmelliği aramaktadır. Gençlik devrinde aradığı mükemmelliği yakaladığı andan itibaren Fuzûlî mahlasını kullanmağa başlamıştır. O, titiz bir emeğin mahsulü eserlerinin diğer şairlerin-kinden ayırt edilmesi için hiç kimsenin kullanmaya cesaret edemeyeceği bir mahlas seçmiştir. Fuzulî bu mahlası alırken aynı zamanda "fazl"ın çokluk şeklini de kastetmiştir. Yani, faziletlere sahip kimse m''nasına Fuzulî'yi de kastetmiştir...

Ciddiyetli bir şahsiyete sahip olan Fuzulî aynı zamanda son derece tevazu sahibiydi. Eserlerindeki mükemmelliği anlayıp bunu açıklaması, övünmeden çok divan edebiyatı geleneğindendir...

Gazel, kaside ve mesnevilerinde fikirlerini mahir bir kuyumcu hassasiyetiyle beyitlere nakşeden Fuzulî, güzel söz ipliğine inci gibi kelimeler dizerek san'at pazarına çıkarmıştır.

O'nun şikayet ve tenkitleri bile san'atlıdır. Yazılış ve m''na yakınlığı olan kelimeleri ustalıkla kullanır.

Yanlışlık yapmayı alışkanlık haline getirmiş katipleri, şöyle tenkit eder:

Kalem olsun eli ol k''tib-i bed-tahrirün

Ki fes''d-i rakamı, sûr'umuzı (şenlik) sûr

(şamata) eyler

Gah bir harf sükutiyle kılur n''dir'i n''r

Gah bir nokta kusûrıyle göz'ü kör eyler

İslamî yazı göz önüne alındığında bu beyitlerde ifade edilmek istenen m''na daha iyi anlaşılacaktır...

Eserleri

Türkçe, Arapça ve Farsça olmak üzere üç dilde de eser veren Fuzulinin eserlerini şu şekilde sıralayabiliriz.

Türkçe manzum eserleri: Divan, Beng ü Bade, Leylî vü Mecnûn, Kırk Hadis

Türkçe mensur eserleri: Hadîkatü's-Suad'', Mektuplar

Arapça eserleri: Dîvan (manzum), Matlau'1-itikad (mensur)

Farsça manzum eserleri: Dîvan, Heft-c''m (s''kin''me), Enîsü'1-kalb, Muammey''t

Farsça mensur eserleri: Rind ü z''hid, Hüsn ü Aşk

Bana öyle bir resim çiz ki... Gözlerim açýkken deðil, kapatýnca göreyim!

sýrr-ý nihan

YöNetiCi
6,141
Ağustos 04, 2009, 09:06:04 ÖS
 Hilleli Mehmet Efendi, nam-ı diğer Fuzuli. Özellikle iskender pala okumaya başladığımdan günden bu yana, hergün merakla araştırıp, incelediğim şanlı hayatından ve o aşk dolu hayatına sığdırdığı bütün eserlerinden, Rabbim razı olsun. Tabi böylesine güzel ve seçkin bir sunumla burada paylaşan can hocamdan'da.

SMF 2.1.3 © 2022, Simple Machines, TinyPortal 2.2.2 © 2005-2022
Sayfa 0.136 saniyede 27 sorgu ile oluşturuldu.
Lithium theme by Bloc © 2017