Kasım 09, 2009, 02:19:06 ÖS
..
AKİKA KURBANI
Akika, çocuğun ana-babası üzerindeki mendub olan haklarındandır.
Erkek çocuğu için iki, kız çocuğu için de bir adet kesilir. (Gün olarak da) doğumun yedinci günü kesilir. Vacib kurbanda k''fi olan akika kurbanında da k''fidir.
Akika kurbanı Koyun (veya keçi) den olur.
Miz''n-ı Þa’ranî’de zikredildiğine göre; üç imama göre de akikada sünnet olan,
erkek çocuk için iki, kız çocuğu için bir koyun kesmektir.
İmam-ı Malik ise, “erkek çocuğu için de kız çocuğu gibi bir koyun kesilir” dedi.
İmam-ı Þ''fii ve Ahmed (Rahimehümallah) Akika kurbanının kemiklerinin
(çocuğun uzuvlarının sağlık ve sel''metine bir hayır dileği olsun diye) kırılmayıp (ek yerlerinden ayrılarak pişirilmesinin) müstehab olduğu görüşündedirler.
Diğer imamlar ise “insanlık ateşinin sakinleşmesi, çocuğun çok mütevazı olması
ve kötü huylardan ve hastalıklardan korunmasına bir işaret” olsun diye kemiklerin kırılmasını müstehab gördüler.
Akikada erkeğin kız üzerine fazileti; erkek çocuğu olunca daha çok sevinç
olduğundandır. Eğer erkek çocuk için bir koyun keserse de sünnetin aslı yerine gelmiş olur.
İkiz çocuğu dünyaya gelen kimse ikisi adına bir kurban kesse Akika
sünneti yerine gelmiş olmaz.
Akikada Niyet:
Kurban bayramında keserken kurban diye niyet ettiği gibi Akikayı keserken de akika olduğuna niyet etmesi şarttır.
Akikayı keserken besmeleden sonra şöyle demek müstehabdır:
-“Allahım! Bu (hayvan) senden (geldi), sana (rızan için) filan kişinin akikasıdır.”
Bazı alimler “akika kurbanı kesilirken şu dua okunur” dediler.
“Allahım! Þu hayvan filan kişinin akikasıdır. Kanı kanına, eti etine, kemiği kemiğine, derisi derisine ve tüyü tüyüne (bedel) olsun. Allah’ım, bu hayvanı filan oğlu filan için Cehennemden fidye (kurtuluş vesilesi) kıl.”
Kurban keserken de şöyle dua eder;
“İnni veccehtü vechiye lillezi fetarassem''v''ti vel ‘arda hanifen ve m'' ene minel müşrikin.” Allah’ım, bu hayvan senden (ihsanın) dır ve senin rızan için Muhammed Aleyhissel''m veümmeti tarafından dır” der ve “Bismill''hi Allahû Ekber” diyerek keser.
Kestikten sonra iki rekat namaz kılar ve şu duayı okur.
All''hümme inne sal''ti ve nüsükî ve mahy''ye ve mem''ti lill''hi rabbil ''lemin.
L'' şerike lehü ve bizelike ümirtü ve ene evvelül müslimin. All''hümme hêzê minke ve leke ve ileyke tekabbelhü minnî kem'' tekabbeltehû min İbr''hime Aleyhissel''m.
Akika kurbanının etinde müstehab olan çiğ olarak dağıtmamaktır. Pişirir ve tatlı bir
şey ile beraber fakirlere o vaziyette tasadduk eder.
Ayrıca ondan hem yemek, hem tasadduk etmek ve hem de hediye etmek müstehaptır.
Sünnet olan, Akikayı doğumun yedinci günü kesmektir. (Herhangi bir sebeple) yedinci
günden sonraya kalırsa kesme vazifesi düşmüş olmaz. Yalnız uygun olan, buluğ çağından sonraya bırakmamaktır. Buluğ çağına ulaştığı zaman ana-baba üzerinden kesme hükmü düşer. Bu durumda çocuk muhayyerdir. İsterse kendi akikasını keser.
Yedinci günden sonra ya da kurban kesmek mümkün olduktan sonra henüz
kesilmeden çocuk ölmüş olsa onun adına akika kurbanı kesmek de müstehabdır.
Kurbanın kanını – cahiliyye devrinde olduğu gibi – çocuğun alnına sürmek mekruhtur.
Cahiliyye devrinde insanlar akikanın kanına pamuk batırırlar ve onu çocuğun alnına sürerlerdi. Rasülüllah Aleyhissel''m onlara kan yerine zaferan v.b. koku koymalarını emretti. Onun için sünnet olan zaferan ve güzel koku sürmektir.
Kız olsun, erkek olsun doğumun yedinci günü saçlarını tıraş etmek ve ağırlığınca
altın ya da gümüş tasadduk etmek müstehabdır.
Fatıma validemiz (Radıyallahü Anh'') Hazreti Hasan, Hüseyin, Zeynep ve
Ümmü Gülsüm (Radıyall''hü Anhüm)ün saçlarını tarttı ve ağırlığınca gümüş tasadduk etti.
Tıraşı akikadan sonra yapmak da müstehabdır. Zira bize göre akika,
parasını tasadduk etmekten daha faziletlidir.
Akikada da, kurbanda olduğu gibi koyunda altı ayını tamamlamış ve annesi gibi
gösterişli ise olur. Keçide iki yaşında olmalıdır.
Alimler Akikanın müstehab olduğuna Tirmizi’nin Aleyhissel''m Efendimizden
şu rivayetini delil olarak getirdiler.
-Çocuk, akikası ile rehinlidir. Yedinci günü onun için kurban kesilir, başı tıraş edilir
ve isim verilir.
Peygamberimizin “akikası ile rehinlidir” ifadesi; kaza, bel'' ve hastalıklardan
korunmasına sebep olduğunu ifade etmektedir.
Tefciruttesnim
